هویت در ترجمه

تحقیق حاضر برای یافتن پاسخ این دو پرسش پایه ریزی و انجام شده است: 1) چگونه المان های هویتی در متون فارسی، براساس روش های ترجمه چسترمن، به انگلیسی ترجمه شده اند؟ 2) اهمیت روش های ترجمه به کار گرفته شده، از لحاظ بازنمایی [هویت] چیست؟ برای پاسخ به این پرسش ها سه چارچوب نظری مد نظر قرار داده شد؛ چارچوب نظری اسپیوک، رده بندی عناصر فرهنگی ثریونی و روش های ترجمه چسترمن. اسپیوک (1992) زبان را به سه لایه عناصر برهانی، بلاغی و مسکوت تقسیم می کند و توجه به هر سه لایه را برای درک معنا لازم و ضروری می داند. علاوه بر این، محقق از رده بندی عناصر فرهنگی ثریونی (2002) هم بهره گرفته است. ثریونی، عناصر فرهنگی را طبقه بندی کرده و معتقد است که هویت در فرهنگ نمود پیدا می کند. برای مقایسه متون فارسی و ترجمه آن ها نیز، از روش های ترجمه چسترمن (1997) استفاده شد. پس از بررسی نتایج، مشخص شد که در ترجمه هر یک از عناصر زبانی-هویتی روش های ترجمه خاصی به کار گرفته شده است. علاوه براین، بر خلاف تصور همگان، که ترجمه تحت اللفظی سبب حفظ هویت در زبان مقصد می شود، مشخص شد که این روش ترجمه، همواره به حفظ هویت نمی انجامد، چرا که برخی از عناصر زبانی-هویتی مربوط به یک فرهنگ خاص نیستند و به چند فرهنگ تعلق دارند، بنابراین ابتدا باید عناصر هویتی خاص را مشخص نمود. هم چنین مشخص شد که پانویس ها و مقدمه مترجم ، در حفظ هویت جمعی نقش به سزایی ایفا می کنند. علاوه براین، تحقیق نشان داد که روش های ترجمه به صورت مطلق مورد استفاده قرار نمی گیرند. نکته قابل توجه آن که با تحلیل جامعه مورد تحقیق، سه روش برای ترجمه گویش ها شناسایی شد. تحلیل آماری نتایج تحقیق مشخص کرد که کدام یک از روش های ترجمه چسترمن، بیش تر از سایرین مورد استفاده قرار گرفته است. درخصوص عناصر بلاغی، روش تصریح بیش از سایر روش های ترجمه استفاده شده است که طی آن هویت جمعی نه مشخصاً نقض و یا حفظ شده است. عناصر فرهنگی بیش تر توسط ترجمه قرضی به انگلیسی برگردانده شده اند، که به تنهایی بیانگر حفظ هویت نیست. درخصوص عناصر مسکوت، باید گفت که تنها 21 درصد با توضیح فرامتنی همراه بودند، که بیانگر بهره گیری اندک مترجمان جامعه تحقیق از این روش ترجمه است.